gra słów
  • minisłownik
    9.12.2003
    9.12.2003
    Opracowałem książkę-poradnik sztuki fotografowania. Wzbogaciłem ją o słowniczek terminów fotograficznych. Nazwałem go „Minisłownikiem fotoamatora”.
    Raptem komputerowy poprawiacz błędów każe mi rozdzielić słowo minisłownik na dwie części, co mi zupełnie „nie gra”. Co wybrać? Ja twardo optuję za minisłownikiem. Słownik opracowany przez fachowców podpowiada mi pisownię rozdzielną…
    Łączę wyrazy szacunku,
    Włodzimierz Barchacz
  • napisik
    9.11.2013
    9.11.2013
    Niedawno utworzyłam w grze scrabble zdrobnienie napisik, które to słowo w słowniku języka polskiego nie występuje, mimo, że wydaje mi się poprawnie utworzone i używane, być może rzadko, ale jednak. Dlatego zastanawiać zaczęło mnie, co decyduje o tym, że jedno zdrobnienie jest uwzględnione w słowniku języka polskiego, a inne nie. Czy brak jakiegoś zdrobnienia w tym słowniku może być traktowany jako ostateczny dowód na nieistnienie tego zdrobnienia, a więc jego niepoprawność?
  • nazwy obiektów miejskich
    27.05.2002
    27.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam trudności z ustaleniem, jak powinno się pisać wyrażenie katedra wawelska (chodzi o wielkość pierwszych liter słów).
    I to samo, ale generalnie: skąd czerpać wiadomości na temat pisowni poszczególnych obiektów zabytkowych i turystycznych? Nazwy czy określenia poszczególnych wież, baszt, chat, kaplic, dzwonów itd. pisane są bardzo różnie w rozmaitych źródłach i w zależności od kontekstu. Na przykład kiedy chcę użyć wyrażenia dzwon Zygmunta, powinienem właściwie sprawdzić, czy istnieje taka nazwa własna (Dzwon Zygmunta), czy jest to tylko opisanie dzwonu Zygmunt (= dzwon ufundowany przez Zygmunta). Rzetelne wyjaśnienie takiego (czy innego) przypadku bywa czaso- i pracochłonne, i nie zawsze daje rezultaty.
    Odpowiedź Poradni nt. klasztoru Franciszkanów pokazuje, że nawet jeśli znajdziemy poszukiwany ciąg wyrazów w słowniku ortograficznym, to jeszcze się może okazać, że podana pisownia dotyczy jednego z możliwych kontekstów, być może akurat nie tego, o który nam chodziło.
    Opieranie się na materiałach wydawanych dla turystów wydaje mi się niebezpieczne, gdyż wydawca chcąc zachwalić swój „towar”, może nadużywać wielkiej litery. Czasem w grę też wchodzi wielka litera stosowana ze względów uczuciowych. Jak radzić sobie w tym językowym gąszczu turystyczno-zabytkowych atrakcji?
  • oraz
    30.12.2013
    30.12.2013
    Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?
  • O squashu [sku̯ošu] i aquaparku [akwaparku] a. [aku̯aparku]
    13.11.2019
    13.11.2019
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie wymowa słowa squash. Słownik PWN nakazuje wymawiać je skuosz z charakterystycznym angielskim ku. Natomiast językoznawcy zalecają słowo aquapark wymawiać akwapark, a nie akuapark. Skąd ta różnica? Czy moglibyśmy analogicznie uznać wymowę skwasz za poprawną?
  • pitolenie o Szopenie
    17.04.2008
    17.04.2008
    Witam!
    Inreresuje mnie pochodzenie niezbyt eleganckiego związku frazeologicznego: pitolenie o Szopenie.
    Dziękuję za odpowiedż i pozdrawiam!
  • Portal, Awatar
    2.02.2011
    2.02.2011
    Problem dotyczy odmiany tytułu gry komputerowej Portal – niektórzy twierdzą, że dopełniacz brzmi Portala, ja zaś uważam, że poprawna jest forma Portalu (a więc tak jak się odmienia rzeczownik pospolity oznaczający ozdobne wejście). Argumentem osób popierających formę Portala jest konieczność odróżnienia nazwy własnej od nazwy pospolitej oraz fakt, że słowo jest angielskie. Kto ma rację? Czy ta sama zasada obowiązuje w przypadku Awatara?
  • pytania dwa
    10.05.2012
    10.05.2012
    Dzień dobry,
    mam dwa pytania. Jedno dotyczy słowa Witam, kiedy piszemy e-mail. Moim zdaniem witać mogę kogoś jak, na przykład, jestem gospodarzem. Czy jest to poprawne użycie tego słowa?
    Drugie pytanie odnosi się do myślnika. Czy na liście (takiej jak poniżej) powinienem pisać od wielkiej litery, czy od małej?
    Zainteresowania:
    – szachy
    – motoryzacja

    Z góry dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem,
    Cezary Kobylski
  • rampampuła

    29.04.2024
    29.04.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie etymologia słowa rampampuła – wiem tylko tyle, że jest to pejoratywne określenie kobiety, jednak czy odnosi się do jakichś szczegółowych cech zachowania, ubioru czy sposobu bycia?

    I jeszcze w temacie rampampuły – jak brzmi celownik tego słowa: rampampule czy rampampuli?

  • Scrabble
    13.11.2016
    13.11.2016
    Szanowni Państwo, czy scrabble w znaczeniu ‘siedmioliterowe słowo w grze scrabble’ należy odmieniać tak samo jak nazwę gry: mam scrabble, czy mam scrabble’a?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego